Dietetyka jest dziedziną medyczną opierającą się na najnowszych osiągnięciach naukowych. Przy każdej diecie stosuje się zasadę zapewnienia człowiekowi odpowiedniej ilości energii oraz wszystkich składników odżywczych w ilościach i proporcjach odpowiadających zapotrzebowaniu organizmu.
Dieta powinna być zbilansowana wartościowo i energetycznie. Dostarczanie energii powinno być ściśle dostosowane do aktualnych potrzeb organizmu.
Inne zapotrzebowanie na składniki odżywcze i energię ma osoba aktywna, inne ktoś z gorączką lub po zabiegu operacyjnym. Dieta często przyczynia się do wyzdrowienia, niekiedy bywa jedynym lekarstwem.
„Jesteś tym, co jesz”. To, co wkładamy do ust, ma znaczenie. Jest albo doskonałym „paliwem” dla naszego organizmu, albo gwoździem do trumny…
Zakres ograniczeń dietetycznych ściśle wiąże się z nasileniem zasadniczego stanu chorobowego oraz dolegliwości towarzyszących.
Zasadą każdej diety łatwostrawnej (inna nazwa: dieta lekkostrawna) jest 5 niezbyt obfitych, regularnych posiłków dziennie. Wyklucza się potrawy smażone, rozdymające, ciężkostrawne. Dużą uwagę zwraca się na ilość podawanych tłuszczów oraz ich rodzaj i jakość. Godnymi polecenia tłuszczami są: olej kokosowy, oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany i masło ekstra. Warzywa i owoce, z małymi wyjątkami, powinny być spożywane w postaci gotowanej/duszonej lub pieczonej. Niekiedy zachodzi potrzeba wykluczenia pieczywa razowego i pełnoziarnistego. Podstawową sprawą jest też zdecydowane ograniczenie spożywania cukru! Zasady te dotyczą każdego sposobu żywienia – nie tylko wegetariańskiego.
W zależności od współistniejących schorzeń stosuje się diety łączone. Dieta może mieć np. ograniczenia w postaci mleka i nabiału przy nietolerancji laktozy, wykluczenia zbóż zawierających gluten przy nietolerancji glutenu i cały szereg ograniczeń spowodowanych np. alergiami i innymi schorzeniami.
1. Dieta łatwostrawna laktoowowegetariańska ze zwiększoną ilością białka – stosowana np. w stanach niedowagi i wyniszczenia, chorobach z gorączką, zapaleniu wątroby, zapaleniu trzustki, przy dużej utracie białka z moczem. Zaleca się ją w okresie terapii, do czasu wyleczenia, po czym wraca się do właściwego poziomu białka.
Głównym źródłem białka w diecie są: jaja, mleko i nabiał, zboża. Rośliny strączkowe, mimo że to znaczące źródło białka, są przeciwwskazane ze względu na właściwości rozdymające.
2. Dieta łatwostrawna laktoowowegetariańska z ograniczoną ilością białka – stosowana m.in.:
– w przewlekłej niewydolności nerek, które – uszkodzone – zmniejszają swoją czynność wydalniczą. Nie wydalają z moczem, w stopniu dostatecznym, produktów przemiany materii, przez co w organizmie zwiększa się stężenie mocznika;
– w niewydolności wątroby spowodowanej np. stanami zapalnymi, marskością, zatruciem grzybami, alkoholem, metalami ciężkimi. Niewydolna wątroba prowadzi do wzrostu poziomu amoniaku w organizmie, a ten może się skończyć śpiączką wątrobową. Ograniczenie poziomu białka w diecie przynosi poprawę stanu zdrowia pacjenta.
Nie jest to dieta wykluczająca białko, a ograniczająca jego ilość do ściśle wyznaczonego poziomu w zależności od schorzenia.
Musimy wiedzieć, że niebagatelnym źródłem białka są pieczywo i zboża. Stosuje się więc np. pieczywo bezglutenowe oparte przede wszystkim na skrobi. Ogranicza się też inne źródła białka, takie jak jaja i nabiał. Ponieważ jest to dieta wegetariańska, mięso i ryby nie są brane pod uwagę. Oczywiście wykluczamy rośliny strączkowe.
Przy ograniczeniu białka do 40–50 g na dobę podajemy w ograniczonych ilościach także nabiał, jaja i pieczywo pszenne.
3. Dieta łatwostrawna laktoowowegetariańska z ograniczeniem tłuszczu i błonnika pokarmowego – stosowana np. w zapaleniu dróg żółciowych, kamicy żółciowej, przewlekłym zapaleniu trzustki, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
Ograniczamy tłuszcz, ale go nie wykluczamy. Tłuszcz musi być łatwostrawny i dobrej jakości. Moja propozycja to olej kokosowy, oliwa z oliwek i masło ekstra. Na tym koniec!
Co musimy wykluczyć? Tłusty nabiał (w tym wszystkie sery żółte i topione), koniecznie żółtka jaj, czekoladę i kakao, warzywa cebulowe i rozdymające, takie jak kalafior i kapusty, strączkowe, wszelkie grzyby, nieprzetarte owoce drobnopestkowe (truskawki, maliny), surowe owoce i warzywa, pieczywo razowe i pełnoziarniste.
W niektórych schorzeniach wątroby korzystna jest słaba kawa naturalna w tolerowanych ilościach. Kawę naturalną mieloną, z ekspresu bądź gotowaną (nierozpuszczalną), pijemy z odrobiną miodu, bez mleka.
Jeśli zainteresował was ten temat – ciągu dalszego szukajcie w następnym artykule!
Nie ma dwóch takich samych osób, dlatego nie może być dwóch takich samych diet. U nas każda dieta jest inna, dopasowana do Twoich potrzeb, preferencji oraz wykluczeń. Odchudzamy po ludzku. Dostaniesz dietę i opiekę ekspertów.
Sprawdź >