Zaparcia - jak sobie z nimi poradzić

Jak sobie poradzić z problemem dotykającym wiele milionów ludzi na świecie? Zaparcia są źródłem cierpień psychicznych i fizycznych. Jest to problem stale zaprzątający głowę, nie mówiąc już o bólach i dyskomforcie w jamie brzusznej.

Zaparcia mogą prowadzić do stanów zapalnych jelita, biegunek śluzowo-krwistych, powiększeniu hemoroidów, tworzenia szczeliny odbytu, mogą być przyczyną niedrożności na skutek zatkania światła jelita przez kamienie kałowe, mogą prowadzić do rozwoju uchyłków jelita grubego i innych powikłań.

Na pewno sprawę można pogorszyć zażywając środki przeczyszczające, w sposób niekontrolowany, bez konsultacji lekarskiej.

Bardzo ważne jest, by obserwować to, co pozostawiamy w toalecie - sprawa robi się poważna, gdy zauważymy: krew w stolcu, bardzo wąskie, ołówkowe stolce, ból podczas defekacji, biegunkę po okresie zaparcia, brak apetytu, osłabienie, chudnięcie, stan podgorączkowy lub gorączkę, niedokrwistość i inne. Jest to sygnał by udać się do lekarza i nie bagatelizować problemu.

Co może poprawić nasz stan zdrowia w tej sytuacji?

1. Zmiana trybu życia – odpowiednia ilość snu, zmiana filozofii życiowej – tylko spokój może nas uratować i nauczmy się cieszyć drobiazgami.
2. Zwiększenie codziennej aktywności fizycznej – szczególnie ważna jest poranna gimnastyka, jeszcze w piżamie i masaż brzucha zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara.
3. Regularne, poranne, spokojne próby defekacji – początkowo bez powodzenia, ale z czasem osiągniemy sukces! Należy też bardzo dbać o to, by po wystąpieniu uczucia parcia na stolec, możliwie jak najszybciej, wystąpiło wypróżnienie.
4. No i podstawowa sprawa – zmiana diety – nie na dwa, trzy miesiące – zmiana diety na stałe.

 

Podstawowe zalecenia dietetyczne w zależności od rodzajów zaparć – o czym pisałam już w artykule „Zaparcia, problem wstydliwy”.

Zaparcia atoniczne – osłabiona perystaltyka

W diecie powinny się znaleźć:

- 5 regularnych posiłków dziennie (3 zasadnicze i 2 mniejsze), koniecznie rano śniadanie i kolacja do godz. 18.00

- otręby pszenne i owsiane – należy stopniowo zwiększać ilość od 3 do 12 łyżek dziennie (pamiętaj, że brak odpowiedniej ilości płynów, nawet do 3 l dziennie, spowoduje jeszcze większe problemy – otręby wchłoną wodę z jelita i spowodują jeszcze większy „korek” w jelicie)

- płatki owsiane, kasze gruboziarniste, pieczywo razowe i pełnoziarniste, warzywa, owoce (szczególnie namoczone suszone śliwki)

- korzystne są potrawy gotowane, ciepłe, bogato przyprawione (co nie znaczy bardzo ostro), ale z umiarkowaną ilością soli i bez glutaminianu sodu

- korzystna jest też poranna, gotowana kawa (mielona kawa, chwilę gotowana z odrobiną cynamonu, imbiru i słodzona ½ łyżeczki miodu); wypijanie na czczo 1 szklanki ciepłej wody z miodem; spożywanie po każdym posiłku 2-4 suszonych śliwek wraz z 1 szklaną przegotowanej wody, w której były namoczone przez całą noc;

Unikamy natomiast:

- produktów z białej mąki, białego pieczywa, wszelkich słodyczy i ciast, napojów gazowanych, kasz drobnych, białego ryżu, grochu, fasoli, bobu, potraw ciężkostrawnych.

Zaparcia spastyczne – kurcze jelita

W diecie powinny się znaleźć:

- 5 regularnych posiłków dziennie (3 zasadnicze i 2 mniejsze), koniecznie rano śniadanie i kolacja do godz. 18.00

- spożywanie błonnika głównie w postaci gotowanych warzyw – jako podstawa diety, dodatkowo 3 x dziennie 1 łyżka otrąb np. owsianych, jako dodatek do potrawy (np jogurtu naturalnego), pamiętając o odpowiedniej ilości płynów (ciepłych - nie gorących i nie zimnych)

- niewielkie ilości produktów zbożowych z jasnej mąki i delikatnych, drobnych kasz

- gotowane mięso, gotowane ryby, jaja na miękko, twarogi, miód (w ograniczonych ilościach)

- potrawy gotowane, ciepłe, bogato, różnorodnie, choć łagodnie przyprawione

- tłuszcze w postaci surowej, nie poddane obróbce termicznej (np. masło, oliwa z oliwek, olej rzepakowy)

- spożywanie rano, na czczo 6.-.8 śliwek suszonych moczonych całą noc w przegotowanej wodzie

- wypijanie bezpośrednio przed obiadem 1. łyżki stołowej oliwy z oliwek, a przed kolacją 1.-2. łyżeczek do herbaty mielonego siemienia lnianego popijając ciepłą wodą.

Unikamy natomiast spożywania:

- wszelkich potraw smażonych i pieczonych

- pieczywa razowego

- roślin strączkowych i kapustnych, cebuli, sałaty

- serów dojrzewających

- surowych (korzystniejsze gotowane) i suszonych owoców

- potraw bardzo pikantnych

- używek

- wszelkich słodyczy i ciast

- napojów gazowanych

- potraw zimnych i gorących.